Dieta bezglutenowa to jedyne skuteczne rozwiązanie dla osób z celiakią – przewlekłą chorobą autoimmunologiczną, w której organizm nie toleruje glutenu, białka obecnego m.in. w pszenicy, życie i jęczmieniu. Kontakt z tym alergenem prowadzi do uszkodzenia kosmków jelitowych i zaburzeń wchłaniania składników odżywczych, co skutkuje takimi objawami jak biegunki, bóle brzucha czy przewlekłe zmęczenie. Właśnie dlatego tak ważne jest sięganie po zboża całkowicie pozbawione glutenu.
Zboża bezglutenowe – co można bezpiecznie włączyć do diety?
Osoby stosujące dietę bezglutenową nie muszą rezygnować ze zbóż – wystarczy sięgać po ich bezpieczne odpowiedniki. Najpopularniejszym z nich jest ryż – zarówno biały, jak i brązowy czy dziki. Ryż to uniwersalne źródło węglowodanów, które można podawać na słodko lub wytrawnie, a także wykorzystywać w formie mąki ryżowej do wypieków czy zagęszczania potraw.
Kolejnym godnym uwagi zbożem jest kasza jaglana, czyli produkt otrzymywany z łuskanego prosa. Naturalnie bezglutenowa, lekkostrawna i zasadowa – idealna dla osób z problemami trawiennymi. Bogata w krzemionkę, wspiera kondycję skóry, włosów i stawów, a obecność magnezu, fosforu i potasu czyni ją wyjątkowo wartościowym składnikiem codziennej diety.
Nie sposób pominąć komosy ryżowej (quinoa), która jako pseudozboże dostarcza pełnowartościowego białka, zdrowych tłuszczów omega-3 oraz dużych ilości żelaza, miedzi i kwasu foliowego. Jej niski indeks glikemiczny czyni ją świetną alternatywą dla kasz i ziemniaków – zarówno w wersji obiadowej, jak i sałatkowej.
Czy kasza gryczana i kukurydziana są bezpieczne - czy zawierają gluten?
Tak, obie te kasze są naturalnie wolne od glutenu i znakomicie wpisują się w zasady diety dla osób z celiakią. Kasza gryczana, zwłaszcza niepalona, to doskonałe źródło białka, wapnia, potasu, witaminy E i cennych antyoksydantów. Polecana jest szczególnie ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne i wysoki poziom błonnika.
Z kolei kasza kukurydziana to jeden z najdelikatniejszych produktów zbożowych – łatwostrawna, łagodna w smaku i bardzo dobrze tolerowana przez dzieci. Zawiera sporo selenu, wspierającego funkcjonowanie tarczycy i odporności, a także witaminy z grupy B. Idealnie sprawdza się w postaci kleiku, jako składnik ciast, naleśników czy bezglutenowych panier.
Najlepsze zboża bezglutenowe przy nietolerancji glutenu
W codziennym jadłospisie osób z celiakią warto uwzględnić takie zboża jak: ryż, komosa ryżowa, kasza gryczana, kasza jaglana, amarantus oraz certyfikowany owies (bez domieszek innych zbóż). Ich różnorodność pozwala na przygotowanie wartościowych posiłków – od zup i sałatek po dania główne i desery. Szczególnie ważne jest urozmaicenie diety, aby dostarczać organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych.
W przypadku dzieci najlepiej sięgać po produkty lekkostrawne – np. ryż biały lub kaszkę kukurydzianą. Są one łagodne dla układu pokarmowego i mają niski potencjał alergenny, co czyni je idealnymi na początek diety bezglutenowej.